Draagkracht voor alimentatie ondernemer
18 oktober 2022 

Draagkracht voor alimentatie ondernemer

Het inkomen van de ondernemer

Wanneer ik gevraagd word een alimentatieberekening te maken, is het natuurlijk van belang om af te stemmen welke uitgangspunten worden gebruikt.

Behoefte en draagkracht

De wetgever spreekt, zowel bij kinder- als partneralimentatie, uitsluitend over ‘behoefte’ en ‘draagkracht’. De begrippen ‘behoefte’ en ‘draagkracht’ zijn echter niet nader uitgewerkt in de wet.

Expertgroep Alimentatienormen

In de praktijk wordt daarom de algemeen geldende jurisprudentie samen met de richtlijnen van de Expertgroep Alimentatienormen gebruikt om invulling te geven aan de ‘wettelijke maatstaven’.
De richtlijnen van de Expertgroep Alimentatienormen zijn opgenomen in het Trema-rapport (Rapport Alimentatienormen).

Wel is in de wet opgenomen dat kinderalimentatie altijd voorgaat op partneralimentatie.

Bepalen van het inkomen

Om een berekening te maken van de draagkracht voor kinder- en partneralimentatie is het draagkrachtig inkomen relevant. Voor iemand in loondienst is dit vaak goed vast te stellen aan de hand van de loonstrook, al dan niet in combinatie met een recente jaaropgave.

Voor de ondernemer zijn deze documenten niet beschikbaar. Toch dient ook voor de ondernemer een draagkrachtberekening te maken.

Wat zegt het Rapport Alimentatienormen?

In het voorwoord van het Rapport Alimentatienormen in 2020 zijn de volgende passages opgenomen inzake het inkomen van de ondernemer ten behoeve van de draagkracht:


Bij de bepaling van de draagkracht van een ondernemer wordt aanbevolen om te kijken naar wat deze ondernemer in redelijkheid aan inkomen uit de onderneming kan verwerven zonder de continuïteit van de onderneming in gevaar te brengen. Dat impliceert dat een inschatting moet worden gemaakt van de toekomstige ontwikkelingen in de onderneming (een prognose). In de praktijk lijkt evenwel de gedachte te bestaan dat gekeken dient te worden naar het gemiddelde resultaat van de laatste drie jaren. Hoewel dat gemiddelde resultaat helpend kan zijn bij het maken van de prognose (en inzage in recente jaarstukken van de ondernemer daarvoor onmis- baar is), wijst de Expertgroep Alimentatie er op dat dat gemiddelde resultaat slechts een van de omstandigheden is die bij het maken van de prognose een rol spelen.


Bij de verdere inhoudelijk toelichting op de draagkracht voor de ondernemer komen wij de volgende passages tegen:


Het ligt op de weg van de ondernemer om inzicht te verschaffen in zijn bedrijfsvoering en actuele financiële positie. Wenselijk zijn niet alleen de stukken waarmee de ondernemer inzicht kan geven in de bedrijfsvoering in de afgelopen jaren, bijvoorbeeld de drie laatste jaarstukken over het verleden (met daarin de balans, de winst- en verliesrekening en toelichting inclusief kasstroomoverzichten, belastingaangiften en -aanslagen), maar ook stukken waarmee hij zijn verwachtingen voor de toekomst kan onderbouwen, zoals concept jaarstukken, prognoses (bijvoorbeeld een liquiditeitsprognose) en voorlopige aanslagen.



Op de te verwachten beschikbare winst dient de IB in mindering te worden gebracht. De belastingdruk wordt berekend op basis van de (geschatte) fiscale winst uit onderneming voor het desbetreffende jaar. Vanwege beperkingen en faciliteiten in de fiscale wetgeving (denk aan ondernemersaftrekken en voorzieningen) kan de bedrijfseconomische winst afwijken van de belastbare winst uit onderneming op basis waarvan de verschuldigde belasting wordt berekend. Het is daarom van belang rekening te houden met die fiscale beperkingen en faciliteiten.


Conclusie

De ondernemer heeft vaak de wens uit te gaan van het gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaren. Dit komt voort uit het feit dat de meeste hypotheekverstrekkers op deze wijze ook het inkomen van de ondernemer bepalen voor het verstrekken van een hypotheek.

Ondanks dat dit wellicht een goede indicatie geeft van het te verwachten inkomen, is dit op basis van de informatie uit het Rapport Alimentatienormen i.c.m. de geldende jurisprudentie te kort door de bocht.
Er dient gekeken en onderbouwd te worden wat het te verwachten toekomstig inkomen is.

In mijn mediationpraktijk besteed ik veel aandacht aan de uitgangspunten welke gebruikt worden voor het berekenen van de kinder- en partneralimentatie.
Daarnaast maak ik inzichtelijk wat de gevolgen zijn voor het netto besteedbaar inkomen.

Ten slotte is het bedrag dat jij maandelijks in je portemonnee hebt belangrijk om te bepalen of bepaalde keuzes wel/niet haalbaar zijn.
Daarnaast maak ik vaak inzichtelijk wat het effect is wanneer de winst stijgt of daalt.
Zo kun je volledig geïnformeerd afspraken maken over de alimentatie over en weer.

Over de schrijver
Financieel Planner, Financieel EchtscheidingsAdviseur, MfN-familiemediator en docent/trainer voor scheidingsprofessionals